ciemneniebo.pl    

W tym roku po raz siódmy organizowana jest ogólnoświatowa akcja Globe at Night. Każdy zainteresowany może poprzez wykonanie prostego pomiaru osobiście przyczynić się do uzyskania globalnego obrazu wpływu zanieczyszczenia sztucznym oświetleniem na jasność nocnego nieba. Głównym celem tego przedsięwzięcia poza uzyskaniem ogólnoświatowej mapy miejsc z naprawdę ciemnym niebem jest przede wszystkim wzmocnienie świadomości społecznej odnoście problemu light pollution (zanieczyszczenia światłem). 


Aby wziąć udział w akcji nie potrzebujemy żadnego specjalistycznego sprzętu. Wystarczy dostęp do komputera, kartka papieru, coś do pisania, latarka (najlepiej z czerwonym światłem) i ok. 15 minut wolnego czasu pomiędzy 20:00 a 22:00 czasu lokalnego pogodnego wieczora w jednym z okresów przeznaczonych na pomiary np. między 14 a 23 stycznia (dokładne informacje są dostępne w instrukcji w języku polskim pod adresem [2] podanym na końcu artykułu). Po wydrukowaniu mapek z instrukcji wybieramy się w miejsce w którym chcemy dokonać pomiaru (najlepiej oddalone od źródeł sztucznego światła np. latarni, ekranów LED itp.). Po odczekaniu do czasu aż oczy zaadaptują się do ciemności odszukujemy na niebie gwiazdozbiór Oriona (lub jeden z dwóch pozostałych do wyboru - Lwa i Krzyż Południa).


Dla osób, które nie miały okazji jeszcze zaobserwować Oriona podpowiadamy, że znajduje się on na niebie w kierunku południowo-zachodnim i charakterystyczną cechą są trzy jaśniejsze gwiazdy leżące w jednej, jekko ukośnej linii wyznaczające tzw. pas Oriona (interaktywna mapka dostępna jest pod adresem [3]). Drogowskazem będzie również najjaśniejsza gwiazda nocnego nieba, czyli Syriusz w Wielkiego Psa. Jest to obiekt widoczny nawet z najjaśniejszych miast w Polsce nieco niżej nad horyzontem w porównaniu do Oriona.


Gdy namierzymy wybrany gwiazdozbiór, musimy dopasować aktualny widok nocnego nieba w jego okolicach do jednej z wcześniej wydrukowanych mapek wielkości gwiazdowych. Po wykonaniu tego pomiaru możemy wrócić do domu i wypełnić raport na stronie [4] (należy uzupełnić pozostałe dane dot. czasu, dokładnej lokalizacji oraz warunków pogodowych). Jeżeli posiadamy smartfona z modułem gps istnieje możliwość wysłania raportu (wchodząc na ten sam adres [4]) jeszcze na miejscu obserwacji (nasza lokalizacja zostanie ustalona automatycznie).





Gorąco zachęcamy do udziału w akcji Globe at Night, w szczególności miłośników nocnego nieba. W ciągu ostatnich 6 lat do powyższego przedsięwzięcia przyczynili się ludzie z 115 państw którzy wykonali w sumie 66000 pomiarów sprawiając, że GaN jest jedną z najbardziej efektywnych kampanii poruszających tematykę zanieczysczenia światłem i podnoszącą świadomość społeczną w tym obszarze. Zainteresowanych wynikami akcji w poprzednich latach odsyłamy do map, analiz jak i "surowych" danych udostępnionych na oficjalnej stronie GaN [5].


Źródła:

[1] Oficjalna strona GaN: http://www.globeatnight.org  

[2] Instrukcja udziału w akcji GaN w j. polskim (gwiadozbiór Oriona): http://www.globeatnight.org/pdf/GaNActivityPacket_Family_2012_Orion_Polish.pdf

[3] Interaktywna mapa do lokalizacji Oriona: http://www.globeatnight.org/learn_findorion.html

[4] Strona do raportowania pomiarów GaN: http://www.globeatnight.org/webapp/

[5] Mapy, analizy oraz "surowe" dane pomiarowe z GaN 2006-2011: http://www.globeatnight.org/analyze.html

[6] Notatka odnośnie GaN na stronie IDA: http://www.darksky.org/