To już XII Festiwal Ciemnego Nieba. Ta edycja jest dla nas szczególna, bo pomimo niekoniecznie znaczącej cyfry z przodu, odbywać się będzie za to pod flagą obchodów 30-lecia działalności inicjatora tego wydarzenia - Stowarzyszenia POLARIS-OPP. Zapraszamy zatem do Sopotni Wielkiej w dniach 10-11 sierpnia 2024r. w szczególności osoby wspierające działalność Programu Ciemne Niebo - Polska.
Obserwacje ciemnego nieba
Kluczowym punktem XII Festiwalu Ciemnego Nieba są jak zawsze obserwacje astronomiczne i pomiary jakości ciemnego nieba, które podobnie jak w poprzednich latach odbywać się będą na terenie Sopotni Wielkiej i pobliskim wzgórzu - Miejscu Obserwacyjnym nr 20 (Krzyżowski Groń). To w tym miejscu w nocy z 10 na 11 sierpnia br. zapraszamy (w przypadku sprzyjającej pogody) do wspólnych działań plenerowych pod gołym niebem na specjalnie wyznaczonym do tego celu terenie z ograniczonym ruchem kołowym pojazdów, aby zminimalizować zanieczyszczenie sztucznym światłem. Do punktu obserwacyjnego będzie można dostać się pieszo, własnym autem (po uzyskaniu przepustki na wjazd) lub minivanem naszej organizacji spod siedziby Stowarzyszenia POLARIS-OPP (tylko dla osób ze specjalnymi potrzebami - po zgłoszeniu tego faktu w formularzu).
Wykorzystywane przez nas miejsce do obserwacji i pomiarów ciemnego nieba to rozległa łąka z nachyleniem w kierunku południowo-zachodnim, gdzie będzie można rozłożyć własne leżaki, koce, karimaty, a nawet namioty (w dolnej części pola, aby nie zasłaniały nieba i panoramy Sopotni Wielkiej). Zabronione jest natomiast wjeżdżanie w to miejsce samochodami (dla aut z przepustkami będą wyznaczone osobne miejsca na wzgórzu).
Wszystkie osoby znajdujące się na Miejscu Obserwacyjnym nr 20 zobowiązane są do przestrzegania Karty Zasad Obserwatora oraz kilku następujących zasad specjalnych:
UWAGA! Droga "Do Dablina", będąca łącznikiem między Sopotnią Wielką, a Krzyżową, decyzją Starostwa Powiatowego w Żywcu może zostać częściowo wyłączona z ruchu w dniach 10.08.2024r. od godz. 18:00 do 11.08.2024r. do godz. 6:00 (wówczas nie będzie możliwości przejechania z jednego jej końca na drugi). Będzie natomiast możliwość po uzyskaniu przepustki, wjechać na szczyt wzgórza i zatrzymać samochód na jednym z wydzielonych do tego celu pól, znajdujących się ok. 50 - 100m. od Miejsca Obserwacyjnego nr 20. Osoby, którym przydzielona zostanie przepustka, otrzymają powiadomienie za pośrednictwem wiadomości e-mail lub SMS na podany numer telefonu z informacją, od której strony należy wjechać (miejscowość Sopotnia Wielka lub Krzyżowa). Przepustka dotyczyć będzie TYLKO auta z numerem rejestracyjnym podanym w formularzu zgłoszeniowym. Wiadomości ani załączników nie trzeba drukować aby umieścić za szybą samochodu gdyż weryfikacją numerów rejestracyjnych samochodów osobowych zajmą się pracownicy agencji ochrony, strażacy oraz kadra koordynatorska i wolontariusze organizatora. Wykaz aut, którym przydzielona zostanie przepustka podlega weryfikacji również przez policję, która może nałożyć mandat za wjazd bez zgody organizatorów w drogę zamkniętą dla ruchu. W przypadku opadów deszczu droga nie zostanie zamknięta, a znaki o czasowej organizacji ruchu zostaną usunięte.
Spacer z parasolem przeciwświetlnym
Nietypową propozycją na wypadek pochmurnego nieba oraz deszczu tego wieczoru będzie wieczorno-nocny spacer po Sopotni Wielkiej - pierwszej w Polsce i 10. w Europie miejscowości z tytułem International Dark-Sky Community (IDSC), jaki uzyskała w listopadzie 2023 roku. Spacer ten rozpocznie się zbiórką na Sali Wielofunkcyjnej przy kopule Obserwatorium Astronomicznego i poprowadzi go Marek Pierlak - Przewodniczący rady dialogu obywatelskiego na rzecz Night Smart Village. Będzie okazja obejrzeć i posłuchać kilka historii nt. modernizacji oświetlenia chroniącego ciemne niebo, a także obejrzeć z bliska oprawy zainstalowane podczas warsztatów prowadzonych przez Fundację Satelitarną Polarisu w ramach projektu sfinansowanego ze środków Narodowego Instytutu Wolności - Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego w ramach Rządowego Programu Fundusz Inicjatyw Obywatelskich NOWEFIO na lata 2021-2030. Ciekawostką będzie jednak możliwość udziału w spacerze z jedynym w swoim rodzaju parasolem "przeciwświetlnym" - autorskim projektem parasolki poprawiającej bezpieczeństwo podczas wieczornych wędrówek w deszczu i zarazem gadżetem związanym z ochroną ciemnego nieba w Sopotni Wielkiej. Przewidujemy 50 szt. parasolek dla osób, które zgłoszą się w ramach Festiwalu do udziału w wieczornym spacerze (zarówno na wypadek niepogody w sobotni wieczór jak i w niedzielę bez względu na pogodę). Drugie 50 szt. rozdamy podczas spaceru wśród gospodarstw, które wzięły udział w warsztatach projektowych i zmodernizowały swoje oświetlenie zewnętrzne.
Muzyka XII FCN
Nocne niebo znacznie ciekawiej obserwuje się z muzyką w tle i tak jak w poprzednich latach, tak i w 2024 roku wieczorno-nocne spotkanie zarówno w plenerze jak i na sali (w przypadku niepogody), będzie odbywało się przy dźwiękach instrumentalnych na żywo. Motywem muzycznym w tym roku będą jednak dwa, zupełnie odmienne od siebie instrumenty: fortepian oraz handpan. Ten pierwszy będzie dostarczony specjalnie na łąkę w Miejscu Obserwacyjnym nr 20 i przygotowany do jedynego w swoim rodzaju mini-koncertu plenerowego. Za jego pomocą usłyszymy klasyczne utwory związane z motywami nieba, gwiazd, Słońca czy planet, ale i rozpoznawalne dźwięki ze ścieżek filmowych czy muzyki popularnej. Drugi instrument to mało jeszcze znany przyrząd składający się z dwóch sfer wyglądający niczym przysłowiowe ufo lub skorupa żółwia, ale zdobywające coraz więcej fanów na całym świecie - tak tworzących utwory z jego pomocą jak i wsłuchujących się w te unikalne dźwięki i wibracje. 
Gra na handpanie zbliżona będzie do gatunku ambient-space, czyli znanym nam już doskonale motywie przewodnim Festiwali Ciemnego Nieba w Sopotni Wielkiej. Oprawę muzyczną tegorocznego Festiwalu Ciemnego Nieba zapewnią nam niezależnie - Katarzyna Knapek (fortepian) oraz Łukasz Dembiński (handpan). Ich sylwetki przedstawimy osobno w ramach naszych social mediów - warto śledzić!
Prelekcje naukowców
Festiwal Ciemnego Nieba to nie tylko obserwacje astronomiczne, pomiary ciemności i tło muzyczne. Istotną rolę odgrywają zawsze prelekcje plenerowe, prowadzone przez koordynatorów Stowarzyszenia POLARIS-OPP i zaproszonych gości. Mają one format krótkich wystąpień pod gołym niebem, na otwartej łące, pośród nocy, co czyni je absolutnie wyjątkowymi. Jedyną "tablicą" jest niebo i otoczenie nocne spowite w ciemnościach. W przypadku zachmurzonego nieba podobne prelekcje wygłaszane są na sali przy kopule Obserwatorium Astronomicznego. W tym roku swoją obecność zapowiedzieli m.in. prof. Krystyna Skwarło-Sońta z UW, dr Anna Kołton z UR, dr Grzegorz Iwanicki z UMSC, dr Przemysław Tabaka z PŁ czy dr Katarzyna Szlachetko w UG. Naukowcy ci to reprezentanci i reprezentantki różnych dyscyplin i uczelni wyższych, ale wszyscy związani są z konstytuującą się właśnie fundacją Light Pollution Think Tank. Gościem specjalnym tegorocznej edycji FCN będzie natomiast dr hab. Sławomir Kalinowski, prof. IRWiR PAN, specjalista od Smart Village, który wygłosi dla zgromadzonych osobny wykład na ten temat w ramach niedzielnego spotkania rady dialogu obywatelskiego i tworzącej się właśnie koncepcji Night Smart Village dla Sopotni Wielkiej. W szczególny sposób chcemy również uczcić pamięć zmarłego przed kilkoma tygodniami Jana Desselbergera - radiowego astronoma z rozgłośni Radia Katowice i członka honorowego Stowarzyszenia POLARIS-OPP zarazem. W trakcie wieczornej części sobotniego programu XII Festiwalu Ciemnego Nieba odsłuchamy jego ostatniej audycji z serii "Gwiaździarni Pana Jana", która wyemitowana została w Radiu Katowice 30 czerwca 2024r.
30-lecie POLARIS-OPP
Jedynym w swoim rodzaju punktem programu tegorocznego Festiwalu Ciemnego Nieba będzie symboliczna uroczystość w siedzibie Stowarzyszenia POLARIS - OPP, obchodzącego w tym roku 30-lecie swojej działalności. Będzie to zaproszenie na odsłonięcie małej galerii zdjęć z historycznych wydarzeń naszej organizacji połączone ze wspólną obserwacją Słońca przez teleskop i... duży tort jagodowy w kształcie jubileuszowego znaczka 30-lecia.
To kolejny akcent, którym świętujemy naszą okrągłą trzydziestkę w ramach obchodów zapoczątkowanych w marcu, gdyż to właśnie od marca 1994 roku, od wspólnych obserwacji Słońca przez pasjonatów w Sopotni Wielkiej datujemy wspólne działania dzisiejszej organizacji POLARIS-OPP.
W przypadku deszczowej pogody uroczystość z tortem zostanie przeniesiona na Salę Wielofunkcyjną przy kopule Obserwatorium Astronomicznego z możliwością jej nieodpłatnego zwiedzania.
Dynamiczny harmonogram
Aby dostosować się do szybko zmieniających się warunków pogodowych w dobie zachodzących zmian klimatycznych, po raz pierwszy w ramach Festiwalu Ciemnego Nieba udostępniamy harmonogram w wersji dokumentu Googla, który będzie na bieżąco aktualizowany i poprawiany o ewentualne czynniki atmosferyczne (i nie tylko). Z jego zawartością można się zapoznać pod niniejszym linkiem: Harmonogram XII Festiwalu Ciemnego Nieba.
Zgłoszenia uczestnictwa
XII Festiwal Ciemnego Nieba ma charakter imprezy zamkniętej z ograniczoną liczbą miejsc, co oznacza, że aby wziąć udział w którymkolwiek z przedstawionych wydarzeń, konieczne jest wypełnienie zgłoszenia poprzez formularz rejestracyjny. Formularz nie może być edytowany po wysłaniu zgłoszenia, w związku z czym prosimy o jego rozważne uzupełnianie, a ewentualne zmiany należy już zgłosić telefonicznie pod numer 695-14-29-49 za pośrednictwem wiadomości SMS, ale dopiero po uzyskaniu numeru rezerwacji XIIFCN-000, który będzie również przesyłany w ten sam sposób na podany numer telefonu komórkowego w zgłoszeniu.
[FORMULARZ ZOSTAŁ JUŻ WYŁĄCZONY]
Dziękujemy za zgłoszenia!
UWAGA! Numer rezerwacji zostanie wysłany dopiero po zweryfikowaniu wpłaty składki wspierającej Program Ciemne Niebo - Polska. Szczegółowe informacje znajdują się w formularzu rejestracyjnym. Prosimy zachować przydzielony numer i powoływać się na niego w przypadku kontaktów z obsługą XII Festiwalu Ciemnego Nieba. Potwierdzenia otrzymania zgłoszeń mogą przychodzić z opóźnieniem z uwagi na konieczność weryfikacji liczby osób i dostępności punktów programu. Brak wiadomości SMS przed rozpoczęciem Festiwalu oznacza wyczerpanie miejsc. Formularz zostanie zamknięty 9 sierpnia 2024r. lub wcześniej w przypadku braku wolnych miejsc.
Zapraszamy do wspólnych obserwacji i ochrony ciemnego nieba!