Międzynarodowy Tydzień Ciemnego Nieba jest corocznym wydarzeniem obchodzonym w kwietniu, mającym na celu zwrócenie uwagi na problem zanieczyszczenia nocnego nieba światłem sztucznym i jego negatywny wpływ na środowisko, zdrowie ludzi, oraz rozwój roślin i zwierząt. Zanieczyszczenie światłem prowadzi do niepotrzebnego marnotrawstwa energii, co wiąże się z dodatkowymi kosztami dla budżetów lokalnych. Inicjatywa promuje także odpowiednie projektowanie oświetlenia zewnętrznego, które powinno skupiać się na oświetleniu konkretnych obszarów bez rozpraszania światła w niepożądanych kierunkach (Nauka w Polsce).
Pomysł na Tydzień Ciemnego Nieba narodził się w 2003 roku z inicjatywy amerykańskiej licealistki Jennifer Barlow, a od 2009 roku, kiedy to świętowano Międzynarodowy Rok Astronomii, wydarzenie zyskało zasięg międzynarodowy. Organizowane jest w okresie kwietniowego nowiu Księżyca, co sprzyja obserwacji gwiazd i zachęca do refleksji nad znaczeniem ciemnego nieba dla naszej planety.
Wydarzenie to wspiera też International Dark-Sky Association, organizacja zajmująca się ochroną ciemnych niebios na całym świecie, która proponuje różnorodne sposoby działania, takie jak przyjęcie "Deklaracji Ciemnego Nieba" czy zaangażowanie w inicjatywy lokalne zmierzające do redukcji zanieczyszczenia światłem. Każdy może przyczynić się do ochrony ciemnego nieba, co jest ważne nie tylko dla miłośników astronomii, ale dla wszystkich, którzy cenią sobie naturalne piękno naszej planety (IDSW).
- 2-8 kwietnia, spotkania terenowe Rada dialogu obywatelskiego na rzecz Smart Night Village w Sopotni Wielkiej (CN-001) - bezpośrednie spotkania z mieszkańcami, dialog, edukacja i wsparcie w skorygowaniu lub wymianie przydomowego oświetlenia;
- 5 kwietnia godz. 18:00, Meeting z teleskopami [#182] - dr Grzegorz Iwanicki, prelekcja pt. "Europejskie obszary ciemnego nieba - rodzaje i formy ochrony". Otwarty wykład hybrydowy z @Ostoi Ciemnego Nieba w Chalinie. Link do programu Zoom
- 5 kwietnia od 19:00 do 23:00, teleskopowe pokazy nieba z udziałem @Tomasz Zaraś, prelekcje i zajęcia praktyczne z obsługi amatorskiego teleskopu w Ośrodku Edukacji Ekologicznej w Chalinie. https://www.facebook.com/OEPChalin/?locale=pl_PL
- 8 kwietnia, po godz. 20:00, otwarte pokazy nieba w Obserwatorium Astronomicznym w Sopotni Wielkiej z udziałem koła astronomicznego @LOŻA i koordynatorów POLARIS-OPP (szczegóły wkrótce na www.polaris.org.pl )
Zachęcamy do udziału w powyższych wydarzeniach, bądź skorzystania z propozycji samodzielnego oswajania czy odkrywania ciemności poprzez poniższe aktywności:
- Wieczorne Oglądanie Zachodu Słońca, doświadczanie trzech zmierzchów: cywilny, morski i astronomiczny. Zaobserwowanie jak niebo przechodzi przez etapy poszczególnych zmierzchów. Warto zwrócić uwagę, jak zmienia się Wasze postrzeganie kolorów, gdy dzień ustępuje miejsca nocy, co pozwala na lepsze widzenie po zmroku?
- Wielka Nocna Obserwacja Gwiazd: Gdy gwiazdy zaczną dominować na niebie, można spróbować je policzyć i zidentyfikować konstelacje. Jest wiele aplikacji, które mogą pomóc w tej kosmicznej podróży.
- Obserwacje Gwiazd na Swoim Podwórku na Wyższym Poziomie poprzez włączenie się w Kampanię Globe at Night. Akcja rozpoczęła się 31 marca 2024 roku i trwa dziesięć nocy. Zachęca uczestników do spojrzenia w nocne niebo, odnalezienia jasnej konstelacji Lwa (półkula północna) lub Krzyża Południa (półkula południowa), a następnie dopasowania ich obserwacji do zestawu map gwiazd. Raporty można przesyłać przez stronę kampanii, dostępną z komputera lub smartfona. https://app.globeatnight.org/
- Wieczór w gronie przyjaciół: Międzynarodowy Tydzień Ciemnego Nieba to przede wszystkim okazja, aby wyjść i zaznać nocy. Może być to tak proste, jak spędzanie czasu na zewnątrz z przyjaciółmi i rodziną, ciesząc się dźwiękami, temperaturą i widokami nocnego otoczenia. Dla Polski ciekawym zjawiskiem na niebie będzie widoczny 8 kwietnia Księżyc (5%) blisko Jowisza (około godziny 20:00).