Zadbaj o ciemne niebo!
Przyłączmy kolejną gminę do programu redukcji zanieczyszczenia sztucznym światłem!
Stwórzmy "Gminę przyjazną ASTROTURYSTYCE"
Już kilka gmin i sołectw w Polsce postanowiło dołączyć do programu ochrony ciemnego nieba i postawiło na rozwój innowacyjnej w skali kraju ASTROTURYSTYKI. Bardzo często bowiem obszary z pozoru nie posiadające szczególnych walorów turystycznych, okazują się być wyśmienitym miejscem do prowadzenia obserwacji astronomicznych, podziwiania piękna nocnych krajobrazów i przyrody, są inspiracją dla fotografów gwieździstego nieba, a nawet coraz częściej doceniane są przez mieszkańców dużych aglomeracji, gdzie noc stała się sztucznym dniem...
Przedstawiciele samorządów kierują się jednak jeszcze jednym, bardzo istotnym argumentem w kwestii oświetlenia publicznego i to zarówno ze względów racjonalnych jak i prawnych - oszczędności. Coraz więcej firm komercyjnych wysyła propozycje ograniczenia wydatków na oświetlenie publiczne w zamian za konsumpcję części oszczędności. Proponowane są reduktory energii, systemy półinteligentnego sterowania oświetleniem, wymiana opraw na coraz popularniejsze źródła typu LED, ale zapominają zazwyczaj o podstawowych zasadach redukcji zanieczyszczenia sztucznym światłem, które w najbliższych latach zostanie unormowane już nie tylko przepisami unijnymi, ale i krajowymi. Mało która firma czy projektant oświetlenia pracujący na zlecenie gminy bierze pod uwagę fakt, że przez niewłaściwe oświetlenie publiczne, pieniądze z gminnej kasy wysyłane są bezpowrotnie w kosmos... Nasuwa się więc pytanie:
Czy stać Państwa gminę na rozświetlanie nocnego nieba?
Astroturystyka staje się w wielu regionach kraju doskonałą formą urozmaicenia pobytu dla osób przyjezdnych głównie z dużych miast, gdzie obraz przepięknego, ciemnego nieba z ogromem kosmosu, który można obserwować, stały się już tylko odległym wspomnieniem. Wyjątkową atrakcją może być dodatkowo gminne obserwatorium astronomiczne zlokalizowane na dachu szkoły, GOKu czy wśród otwartych terenów jako samodzielny obiekt. Będzie to także okazja na zaktywizowanie młodzieży lokalnej poprzez założenie kółka zainteresowań kosmosem. Turyści poszukują natomiast miejscowości, gdzie można wypocząć od zgiełku i hałasu aglomeracji, na łonie natury, pośród czystego środowiska. Nie zapominajmy więc, że sztuczne światło również należy traktować w kategoriach zanieczyszczeń otoczenia. Warto więc wiedzieć, jaki ma wpływ nieprawidłowe oświetlenie uliczne i to nie tylko na ciemne niebo...
Wydziały oświetlenia ulic, pracownicy urzędów, a nawet radni powinni więc przeanalizować oświetlenie zewnętrzne w swojej gminie czy sołectwie, jednak przedtem należy zadać kilka podstawowych pytań:
Jakie są przepisy mówiące o ograniczeniu sztucznego światła?
Czy gmina może zyskać na redukcji zanieczyszczenia sztucznym światłem?
Jak ograniczyć negatywną emisję sztucznego światła?
W jaki sposób sprawdzić czy oświetlenie na terenie gminy jest prawidłowe?
Jakie rozwiązania należy zastosować w zastępstwie złego oświetlenia?
Które oprawy oświetleniowe na polskim rynku są właściwe?
Co zrobić, aby przyciągnąć turystów nową formą ASTRO-turystyki?
Skąd wziąć fundusze na wymianę nieprawidłowego oświetlenia ulicznego?
Jak przekonać mieszkańców o słuszności projektu?
Co zrobić, aby nie kojarzyło się to "egipskimi ciemnościami"?
Czy mamy na to wystarczające zasoby kadrowe w urzędzie do prowadzenia ochrony ciemnego nieba?
Na większość z tych pytań odnajdą Państwo odpowiedź na stronach niniejszego serwisu lub uzyskają dodatkowe informacje za pośrednictwem poczty e-mail pisząc na adres Programu Ciemne Niebo. Każdy przypadek postaramy się przeanalizować i nigdy nie odmówimy porad jak działać w ochronie ciemnego nieba.
Można jednak działać skuteczniej razem...
Jako organizacja zajmująca się tą problematyką od 2005 roku, przeszliśmy już kilkukrotnie trudne ścieżki związane z ochroną ciemnego nieba i modernizacjami całych miejscowości pod kątem redukcji zanieczyszczenia sztucznym światłem i to nie tylko w działaniach "miękkich" jak wygaszanie zbędnego oświetlenia nocą, czy zawieranie porozumień międzysektorowych, ale i w przedsięwzięciach "twardych", jak wymiana całego oświetlenia ulicznego, czy ochrona miejsc obserwacyjnych pod kątem astroturystyki. Wskazujemy gminom, że mogą ograniczyć wydatki na bezpośrednie, zupełnie niepotrzebne wysyłanie sztucznego światła prosto w niebo.
Czas więc wykorzystać to doświadczenie i dlatego też w 2014 roku utworzyliśmy biuro Programu Ciemne Niebo, którego celem jest pomoc nie tylko miłośnikom astronomii, ale wszystkim osobom i podmiotom zainteresowanym zredukowaniem poziomu sztucznego światła w ich otoczeniu.
Aktualnie proponujemy następujące poziomy współpracy dla gminy i sołectw w zakresie ochrony ciemnego nieba:
Poziom podstawowy:
- otrzymywanie okresowego newslettera "Biuletynu Ciemnego Nieba" w wersji on-line,
- dostęp do bazy danych Programu nt. metod redukcji zanieczyszczenia sztucznym światłem,
- otrzymanie jednorazowej paczki (pakietu) materiałów informacyjnych i popularyzatorskich na temat ochrony ciemnego nieba,
- wizyta działaczy Programu podczas obrad komisji ws. oświetlenia publicznego lub na sesji rady gminy w celu przedstawienia zasad ochrony ciemnego nieba i rozwoju astroturystyki w gminie,
- wpisanie do rejestru "Gmin Przyjaznych Astroturystyce" (pod warunkiem podjęcia przez władze lokalne stosownych decyzji dot. wprowadzenia kryteriów oświetlania zgodnego z ochroną ciemnego nieba).
Jeśli są Państwo natomiast zainteresowani nawiązaniem stałej współpracy wraz ze wsparciem naszego Programu wpłatą składki miesięcznej bądź rocznej, to zapraszamy do skorzystania z dodatkowych benefitów dla naszych członków instytucjonalnych:
Poziom partnerski:
- otrzymanie możliwości utworzenia podstrony na portalu www.ciemneniebo.pl na temat gminy wraz z zamieszczeniem reklam (pod warunkiem spełnienia kryteriów oświetlenia zgodnego z ochroną ciemnego nieba),
- uczestnictwo gminy w programie rozwoju astroturystyki i redukcji zanieczyszczenia sztucznym światłem:
> wsparcie merytoryczne starań w zakresie ochrony ciemnego nieba,
> możliwość poprowadzenia prelekcji / odczytu / pokazów nieba dla mieszkańców, turystów, młodzieży lokalnej itp.
> możliwość poprowadzenia warsztatów z namiotem WOCN dla mieszkańców, turystów, młodzieży lokalnej itp.:
Zgłoszenie gminy do "Wykazu gminy przyjaznych astroturystyce" oraz wydanie apobaty Programu Ciemne Niebo (pod warunkiem podjęcia przez władze lokalne stosownych decyzji dot. wprowadzenia kryteriów oświetlania zgodnego z ochroną ciemnego nieba), wraz z wydaniem tabliczki informacyjnej "Gminy / Miejscowości Przyjaznej Astroturystyce": bezpłatnie
Gminy, sołectwa czy miasta zainteresowane współpracą zarówno na poziomie podstawowym jak i na poziomie partnerskim zapraszamy do kontaktu na adres