Właściwa ochrona ciemnego nieba przed zanieczyszczeniem sztucznym światłem pozwala na podziwianie piękna otaczającego nas kosmosu. Zapewne wielu czytelników niejednokrotnie zastanawiało się co to za jasny obiekt widoczny jest w pobliżu Księżyca lub kiedy można zaobserwować wybraną planetę. Warto więc wiedzieć co i kiedy możemy zobaczyć.
Na niniejszej podstronie, publikujemy całoroczny spis wybranych, ciekawszych zjawisk astronomicznych obserwowalnych z terenu Polski (godziny dla Sopotni Wielkiej jako pierwszego w Polsce obszaru ochrony ciemnego nieba), oczywiście nie tylko na ciemnym niebie, ale możliwość ich podziwiania z dala od miast i źródeł sztucznego światła z pewnością nada im osobliwego uroku.
Wyjątek stanowią pozycje w tabeli, które z uwagi na wyjątkowość zjawiska polecamy do obserwacji także na dziennym niebie. Wszak światło naturalne jest równie piękne co ciemne niebo...
Sprawdź wykaz miejsc ochrony ciemnego nieba w Polsce >>> Obszary CN-000.
Skontaktuj się z ich koordynatorami, bo być może organizowane są publiczne pokazy astronomiczne w wybranym terminie lub inne wydarzenia.
Rok 2025
|
Data |
Opis wydarzenia |
|
I |
STYCZEŃ |
|
03.01.2025 |
Widoczny Księżyc blisko Wenus – ok. 19:00. |
|
03.01.2025 |
Maksimum aktywności meteorów roju Kwadrantydy – ok. 80 zjawisk na godzinę. |
|
04.01.2025 |
Zakrycie Saturna przez Księżyc – ok. 18:30. |
|
10.01.2025 |
Najlepsze warunki do obserwacji Wenus – przed zachodem Słońca. |
|
10.01.2025 |
Widoczny Księżyc na tle Plejad – ok. 3:30. |
|
14.01.2025 |
Widoczny Księżyc blisko Marsa – ok. 5:30. |
|
16.01.2025 |
Opozycja Marsa – ok. 3:30. |
|
18.01.2025 |
Widoczna Wenus blisko Saturna – ok. 18:00. |
|
29.01.2025 |
Nów Księżyca, najlepsze warunki obserwacji ciemnego nieba. |
|
II |
LUTY |
|
01.02.2025 |
Widoczny Księżyc blisko Wenus – ok. 18:00. |
|
06.02.2025 |
Widoczny Księżyc blisko Jowisza i Plejad – 19:00. |
|
09.02.2025 |
Widoczny Księżyc blisko Marsa – ok. 20:30. |
|
25.02.2025 |
Widoczny Merkury blisko Saturna tuż po zachodzie Słońca – ok. 18:00. |
|
28.02.2025 |
Nów Księżyca, najlepsze warunki obserwacji ciemnego nieba. |
|
III |
MARZEC |
|
01.03.2025 |
Widoczny wąski sierp Księżyca blisko Wenus i Merkurego – ok. 18:00. |
|
08.03.2025 |
Najlepsze warunki do obserwacji Merkurego po zachodzie Słońca. |
|
09.03.2025 |
Widoczny Księżyc blisko Marsa – ok. 3:00. |
|
12.03.2025 |
Widoczna Wenus blisko Merkurego – ok. 18:00. |
|
14.03.2025 |
Zaćmienie półcieniowe Księżyca – ok. 5:00. |
|
29.03.2025 |
Częściowe zaćmienie Słońca – ok. 12:30. |
|
29.03.2025 |
Nów Księżyca, najlepsze warunki obserwacji ciemnego nieba. |
|
IV |
KWIECIEŃ |
|
01.04.2025 |
Widoczny Księżyc blisko Plejad z zakryciem niektórych gwiazd – ok. 22:30. |
|
02.04.2025 |
Widoczny Księżyc blisko Jowisza – ok. 21:00. |
|
05.04.2025 |
Widoczny Księżyc blisko Marsa – ok. 23:00. |
|
21.04.2025 |
Najlepsze warunki do obserwacji Merkurego przed wschodem Słońca. |
|
22.04.2025 |
Maksimum meteorów z roju Lirydy – ok. 18 zjawisk na godzinę. |
|
25.04.2025 |
Widoczny Księżyc blisko Saturna i Wenus- ok. 4:30. |
|
26.04.2025 |
Widoczny Księżyc blisko Merkurego tuż na horyzontem – ok. 5:00. |
|
27.04.2025 |
Nów Księżyca, najlepsze warunki obserwacji ciemnego nieba. |
|
29.04.2025 |
Widoczny Saturn blisko Wenus – ok. 4:30. |
|
30.04.2025 |
Widoczny Księżyc blisko Jowisza – ok. 21:00. |
|
V |
MAJ |
|
04.05.2025 |
Widoczny Księżyc blisko Marsa i gromady M44 – ok. 1:30. |
|
06.05.2025 |
Maksimum aktywności meteorów roju Eta Akwarydy – ok. 50 zjawisk na godzinę. |
|
22.05.2025 |
Widoczny Księżyc blisko Saturna – ok. 3:30. |
|
23.05.2025 |
Widoczny Księżyc blisko Saturna i Wenus – ok. 3:30. |
|
24.05.2025 |
Widoczny Księżyc blisko Wenus – ok. 4:00. |
|
27.05.2025 |
Nów Księżyca, najlepsze warunki obserwacji ciemnego nieba. |
|
28.05.2025 |
Widoczny Księżyc blisko Jowisza – ok. 22:00. |
|
VI |
CZERWIEC |
|
01.06.2025 |
Widoczny Księżyc blisko Marsa i gwiazdy Regulus – ok. 22:00. |
|
17.06.2025 |
Widoczny Mars blisko gwiazdy Regulus – ok. 22:00. |
|
19.06.2025 |
Widoczny Księżyc blisko Saturna – ok. 2:30. |
|
22.06.2025 |
Widoczny Księżyc blisko Wenus – ok. 3:30. |
|
25.06.2025 |
Nów Księżyca, najlepsze warunki obserwacji ciemnego nieba. |
|
29.06.2025 |
Widoczny Księżyc blisko Marsa i gwiazdy Regulus – ok. 22:00 |
|
VII |
LIPIEC |
|
04.07.2025 |
Najlepsze warunki do obserwacji Merkurego – ok. 21:00. |
|
16.07.2025 |
Widoczny Księżyc blisko Saturna i Neptuna – ok. 3:00. |
|
23.07.2025 |
Widoczny Księżyc blisko Jowisza – ok. 4:00. |
|
24.07.2025 |
Nów Księżyca, najlepsze warunki obserwacji ciemnego nieba. |
|
28.07.2025 |
Widoczny Księżyc blisko Marsa – ok. 21:00. |
|
31.07.2025 |
Maksimum aktywności meteorów roju delta Akwarydy S – ok. 25 zjawisk na godzinę. |
|
VIII |
SIERPIEŃ |
|
12.08.2025 |
Widoczna Wenus blisko Jowisza – ok. 4:00. |
|
12.08.2025 |
Maksimum aktywności meteorów roju Perseidy – ok. 100 zjawisk na godzinę. |
|
15-17. 08.2025 |
XIII Festiwal Ciemnego Nieba w Sopotni Wielkiej. |
|
20.08.2025 |
Widoczny Księżyc blisko Jowisza i Wenus – ok. 4:00. |
|
21.08.2025 |
Widoczny Księżyc blisko Merkurego i Wenus – ok. 4:30. |
|
23.08.2025 |
Nów Księżyca, najlepsze warunki obserwacji ciemnego nieba. |
|
IX |
WRZESIEŃ |
|
07.09.2025 |
Całkowite zaćmienie Księżyca po wschodzie – od ok. 19:30. |
|
08.09.2025 |
Widoczny Księżyc blisko Saturna – ok. 20:00. |
|
12.09.2025 |
Widoczny Księżyc na tle Plejad – od ok. 22:00. |
|
16.09.2025 |
Widoczny Księżyc blisko Jowisza – ok. 3:00. |
|
19.09.2025 |
Widoczny Księżyc blisko Wenus z Regulusem – ok. 4:30. |
|
20.09.2025 |
Widoczna Wenus blisko Regulusa – ok. 4:30. |
|
21.09.2025 |
Nów Księżyca, najlepsze warunki obserwacji ciemnego nieba. |
|
21.09.2025 |
Opozycja Saturna. |
|
23.09.2025 |
Opozycja Neptuna. |
|
X |
PAŹDZIERNIK |
|
06.10.2025 |
Widoczny Księżyc blisko Saturna – ok. 2:00. |
|
14.10.2025 |
Widoczny Księżyc blisko Jowisza i Polluxa – ok. 0:30. |
|
19.10.2025 |
Widoczny Księżyc blisko Wenus – ok. 6:00. |
|
20.10.2025 |
Najlepsze warunki do obserwacji Merkurego po zachodzie Słońca. |
|
21.10.2025 |
Nów Księżyca, najlepsze warunki obserwacji ciemnego nieba. |
|
21.10.2025 |
Maksimum meteorów z roju Orionidy |
|
27.10.2025 |
Merkury blisko Marsa tuż po zachodzie Słońca. |
|
XI |
LISTOPAD |
|
10.11.2025 |
Widoczny Księżyc blisko Jowisza i Polluxa – ok. 5:30. |
|
11.11.2025 |
2. rocznica nadania tytułu International Dark-Sky Community dla Sopotni Wielkiej. |
|
17.11.2025 |
Maksimum aktywności meteorów roju Leonidy – ok. 10 zjawisk na godzinę. |
|
20.11.2025 |
Nów Księżyca, najlepsze warunki obserwacji ciemnego nieba. |
|
21.11.2025 |
Opozycja Urana. |
|
25.11.2025 |
Widoczny Merkury blisko Wenus – ok. 6:30. |
|
29.11.2025 |
Widoczny Księżyc blisko Saturna (pierścień praktycznie niewidoczny) – ok. 17:30. |
|
XII |
GRUDZIEŃ |
|
04.12.2025 |
Przejście Księżyca na tle Plejad – od ok. 4:00. |
|
06.12.2025 |
Najlepsze warunki do obserwacji Merkurego – przed wschodem Słońca. |
|
07.12.2025 |
Widoczny Księżyc blisko Jowisza – ok. 20:30. |
|
14.12.2025 |
Maksimum aktywności meteorów w roju Geminidy – ok. 150 zjawisk na godzinę. |
|
20.12.2025 |
Nów Księżyca, najlepsze warunki obserwacji ciemnego nieba. |
|
22.12.2025 |
Maksimum aktywności meteorów w roju Ursydy – ok. 10 zjawisk na godzinę. |
|
26.12.2025 |
Widoczny Księżyc blisko Saturna – ok. 20:30. |
Właściwa ochrona ciemnego nieba przed zanieczyszczeniem sztucznym światłem pozwala na podziwianie piękna otaczającego nas kosmosu. Zapewne wielu czytelników niejednokrotnie zastanawiało się co to za jasny obiekt widoczny jest w pobliżu Księżyca lub kiedy można zaobserwować wybraną planetę. Warto więc wiedzieć co i kiedy możemy zobaczyć.
Na niniejszej podstronie, publikujemy całoroczny spis wybranych, ciekawszych zjawisk astronomicznych obserwowalnych z terenu Polski (godziny dla Sopotni Wielkiej jako pierwszego w Polsce obszaru ochrony ciemnego nieba), oczywiście nie tylko na ciemnym niebie, ale możliwość ich podziwiania z dala od miast i źródeł sztucznego światła z pewnością nada im osobliwego uroku.
Wyjątek stanowią pozycje w tabeli zaznaczone na biało - to zjawiska widoczne na dziennym niebie, czyli przy obecności Słońca nad horyzontem.
Sprawdź wykaz miejsc ochrony ciemnego nieba w Polsce >>> Obszary CN-000.
Skontaktuj się z ich koordynatorami, bo być może organizowane są publiczne pokazy astronomiczne w wybranym terminie lub inne wydarzenia.
Rok 2024
|
Data |
Opis wydarzenia |
|
04.01.2024 |
Maksimum aktywności meteorów roju Kwadrantydy (ZHR~80). |
|
08.01.2024 |
Widoczny Księżyc (13%) blisko Wenus, Merkurego i Antares (~godz. 06:45). |
|
11.01.2024 |
Nów Księżyca, najlepsze warunki obserwacji ciemnego nieba. |
|
12.01.2024 |
Najlepsze warunki do obserwacji Merkurego przed wchodem Słońca (maksymalna elongacja zachodnia, 23°30’). |
|
14.01.2024 |
Widoczny Księżyc (14%) blisko Saturna (~godz. 17:30). |
|
18.01.2024 |
Widoczny Księżyc (57%) blisko Jowisza (~godz. 20:00). |
|
19.01.2024 |
Widoczny Księżyc (67%) blisko Urana (~godz. 19:30). |
|
20.01.2024 |
Widoczny Księżyc (76%) blisko Plejad (~godz. 17:30). |
|
27.01.2024 |
Widoczny Merkury blisko Marsa (~godz. 07:00). |
|
10.02.2024 |
Nów Księżyca, najlepsze warunki obserwacji ciemnego nieba. |
|
14.02.2024 |
Widoczny Księżyc (29%) blisko Jowisza (~godz. 19:00). |
|
15.02.2024 |
Widoczny Księżyc (40%) blisko Urana i Jowisza (~godz. 19:00). |
|
16.02.2024 |
Widoczny Księżyc (52%) blisko Plejad (~godz. 22:00). |
|
22.02.2024 |
Widoczna Wenus blisko Marsa (~godz. 06:00). |
|
08.03.2024 |
Widoczny Merkury blisko Neptuna (~godz. 17:30). |
|
10.03.2024 |
Nów Księżyca, najlepsze warunki obserwacji ciemnego nieba. |
|
11.03.2024 |
Widoczny Księżyc (2%) blisko Merkurego (~godz. 18:00). |
|
13.03.2024 |
Widoczny Księżyc (15%) blisko Jowisza i Urana (~godz. 19:00). |
|
14.03.2024 |
Widoczny Księżyc (25%) blisko Hiad i Plejad (~godz. 19:00). |
|
24.03.2024 |
Najlepsze warunki do obserwacji Merkurego po zachodzie Słońca (maksymalna elongacja wschodnia, 18°42’). |
|
08.04.2024 |
Nów Księżyca, najlepsze warunki obserwacji ciemnego nieba. |
|
10.04.2024 |
Widoczny Księżyc (5%) blisko Jowisza i Urana (~godz. 20:00). Widoczny Mars blisko Saturna (~godz. 05:30). |
|
11.04.2024 |
Widoczny Księżyc (12%) blisko Plejad (~godz. 21:00). |
|
21.04.2024 |
Widoczny Jowisz blisko Urana (~godz. 20:00). |
|
22.04.2024 |
Maksimum aktywności meteorów roju Lirydy (ZHR~18). |
|
29.04.2024 |
Widoczny Mars blisko Neptuna (~godz. 04:30). |
|
05.05.2024 |
Maksimum aktywności meteorów roju Eta Akwarydy (ZHR~50). |
|
08.05.2024 |
Nów Księżyca, najlepsze warunki obserwacji ciemnego nieba. |
|
09.05.2024 |
Najlepsze warunki do obserwacji Merkurego przed wchodem Słońca (maksymalna elongacja zachodnia, 26°21’). |
|
31.05.2024 |
Widoczny Księżyc (46%) blisko Saturna (~godz. 03:00). |
|
03.06.2024 |
Widoczny Księżyc (15%) blisko Marsa (~godz. 03:00). |
|
06.06.2024 |
Nów Księżyca, najlepsze warunki obserwacji ciemnego nieba. |
|
27.06.2024 |
Maksimum aktywności meteorów roju Bootydy (ZHR~zmienne). |
|
28.06.2024 |
Widoczny Księżyc (60%) blisko Saturna i Neptuna (~godz. 02:00). |
|
30.06.2024 |
Przelot ISS obok Księżyca (~godz. 00:58 – dla Sopotni Wielkiej). |
|
02.07.2024 |
Widoczny Księżyc (17%) blisko Marsa, Urana i Plejad (~godz. 03:00). |
|
03.07.2024 |
Widoczny Księżyc (10%) blisko Jowisza i Plejad (~godz. 03:00). |
|
06.07.2024 |
Nów Księżyca, najlepsze warunki obserwacji ciemnego nieba. |
|
15 i 16.07.2024 |
Widoczny Mars blisko Urana i Plejad (~godz. 03:00). |
|
22.07.2024 |
Najlepsze warunki do obserwacji Merkurego po zachodzie Słońca (maksymalna elongacja wschodnia, 26°56’). |
|
24.07.2024 |
Widoczny Księżyc (84%) blisko Saturna (~godz. 23:00). |
|
30.07.2024 |
Widoczny Księżyc (29%) blisko Marsa, Jowisza, Urana, Hiad i Plejad (~godz. 02:00). |
|
31.07.2024 |
Maksimum aktywności meteorów roju Delta Akwarydy (ZHR~25). Widoczny Księżyc (20%) blisko Jowisza (~godz. 02:00). |
|
04.08.2024 |
Nów Księżyca, najlepsze warunki obserwacji ciemnego nieba. Mars blisko Jowisza i Hiad (~godz. 03:00). |
|
12.08.2024 |
Maksimum aktywności meteorów roju Perseidy (ZHR~100). |
|
14 i 15.08.2024 |
Widoczny Mars blisko Jowisza (~godz. 02:00). |
|
21.08.2024 |
Zakrycie Saturna przez Księżyc (97%), (~godz. 05:35). |
|
25.08.2024 |
Widoczny Księżyc (55%) blisko Urana i Plejad (~godz. 23:30). |
|
26.08.2024 |
Przejście Księżyca (54%) na tle gromady Plejad (~godz. 03:30). |
|
28.08.2024 |
Widoczny Księżyc (33%) blisko Marsa i Jowisza (~godz. 01:30). |
|
01.09.2024 |
Widoczny Księżyc (3%) blisko Merkurego (~godz. 05:00). |
|
03.09.2024 |
Nów Księżyca, najlepsze warunki obserwacji ciemnego nieba. |
|
05.09.2024 |
Najlepsze warunki do obserwacji Merkurego przed wschodem Słońca (maksymalna elongacja zachodnia, 18°03’). |
|
08.09.2024 |
Opozycja Saturna. |
|
17.09.2024 |
Widoczny Księżyc (100%) blisko Saturna (~godz. 20:00). |
|
18.09.2024 |
Częściowe zaćmienie Księżyca (~godz. 04:12). |
|
21.09.2024 |
Opozycja Neptuna. |
|
24.09.2024 |
Widoczny Księżyc (58%) blisko Jowisza (~godz. 03:00). |
|
25.09.2024 |
Widoczny Księżyc (47%) blisko Marsa (~godz. 04:00). |
|
02.10.2024 |
Nów Księżyca, najlepsze warunki obserwacji ciemnego nieba. |
|
08.10.2024 |
Maksimum aktywności meteorów roju Drakonidy (ZHR~5). |
|
14.10.2024 |
Widoczny Księżyc (89%) blisko Saturna (~godz. 20:00). |
|
15.10.2024 |
Widoczny Księżyc (96%) blisko Neptuna (~godz. 20:00). |
|
17.10.2024 |
Pełnia – Super Księżyc (Księżyc najbliżej Ziemi w roku). Opozycja Urana. |
|
19.10.2024 |
Przejście Księżyca (92%) na tle gromady Plejad (~godz. 21:00). |
|
21.10.2024 |
Maksimum aktywności meteorów roju Orionidy (ZHR~20). Widoczny Księżyc (82%) blisko Jowisza z bliskim przelotem ISS (~godz. 06:22 – dla Sopotni Wielkiej). |
|
23.10.2024 |
Widoczny Księżyc (54%) blisko Marsa, Polluksa i Kastora (~godz. 23:00). |
|
01.11.2024 |
Nów Księżyca, najlepsze warunki obserwacji ciemnego nieba. |
|
04.11.2024 |
Widoczny Księżyc (9%) blisko Wenus (~godz. 16:00). |
|
05.11.2024 |
Maksimum aktywności meteorów roju Południowych Taurydów (ZHR~7). |
|
10.11.2024 |
Widoczny Księżyc (67%) blisko Saturna (~godz. 21:00). |
|
12.11.2024 |
Maksimum aktywności meteorów roju Północnych Taurydów (ZHR~5). |
|
16.11.2024 |
Widoczny Księżyc (100%) blisko Urana i Plejad (~godz. 04:00). Najlepsze warunki do obserwacji Merkurego po zachodzie Słońca (maksymalna elongacja wschodnia, 22°33’). |
|
17.11.2024 |
Maksimum aktywności meteorów roju Leonidy (ZHR~10). Widoczny Księżyc (94%) blisko Jowisza (~godz. 21:00). |
|
21.11.2024 |
Widoczny Księżyc (69%) blisko Marsa i gromady M44 (~godz. 23:00). |
|
01.12.2024 |
Nów Księżyca, najlepsze warunki obserwacji ciemnego nieba. |
|
04.12.2024 |
Widoczny Księżyc (12%) blisko Wenus (~godz. 16:30). |
|
07.12.2024 |
Opozycja Jowisza. |
|
08.12.2024 |
Widoczny Księżyc (50%) blisko Saturna (~godz. 16:30). |
|
13.12.2024 |
Widoczny Księżyc (96%) blisko Plejad (~godz. 17:45). |
|
14.12.2024 |
Maksimum aktywności meteorów roju Geminidy (ZHR~150). Widoczny Księżyc (99%) blisko Jowisza (~godz. 21:00). |
|
17.12.2024 |
Widoczny Księżyc (92%) blisko Marsa (~godz. 22:00). |
|
22.12.2024 |
Maksimum aktywności meteorów roju Ursydy (ZHR~10). |
|
25.12.2024 |
Najlepsze warunki do obserwacji Merkurego przed wchodem Słońca (maksymalna elongacja zachodnia, 22°02’). |
|
30.12.2024 |
Nów Księżyca, najlepsze warunki obserwacji ciemnego nieba. |
Mamy przyjemność poinformować, że miejscowość Sopotnia Wielka w Gminie Jeleśnia, w dniu 11 listopada 2023r. została ogłoszona przez Dark Sky International w USA, pierwszą w Polsce i 10-tą w Europie lokalizacją o statusie Dark Sky Community! Z tej okazji zapraszamy do obejrzenia transmisji na żywo, a później nagrania z momentu uroczystego ogłoszenia (kod dostępu: FLw.x5pc ) i odsłonięcia tablicy pamiątkowej w Sopotni Wielkiej. Warto dodać, że nominacja została nadana w szczególnym dla Polski momencie obchodów Roku Kopernika 2023r. Życzmy sobie, aby ten tytuł stał się przyczynkiem do zmiany przepisów na rzecz zrównoważonej polityki oświetlenia zewnętrznego, gdyż obecnie nasz kraj jest jednym z najszybciej rozświetlających się regionów Europy, a tym samym tracących piękno nocnego, gwieździstego nieba, będącego niewątpliwie dziedzictwem kulturowym związanym z Mikołajem Kopernikiem.
W dniach 14-15 września 2023r. w Toruniu na terenie Wydziału Nauk o Ziemi i Gospodarski Przestrzennej Uniwersytetu Mikołaja Kopernika odbędzie się 7. edycja Ogólnopolskiej Konferencji nt. Zanieczyszczenia Światłem. W tym roku działania przygotowawcze organizował komitet składający się w większości z osób wchodzących w skład Light Pollution Think Tank, czyli grupy naukowców i działaczy udzielających się z ww. tematyce pod wspólnym szyldem jako LPTT. Jest to przedsięwzięcie aktualnie finansowane ze środków Narodowego Instytutu Wolności - Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego w ramach rządowego Programu Rozwoju Organizacji Obywatelskich na lata 2018-2030 PROO, któremu administruje Stowarzyszenie POLARIS - OPP prowadzące Program Ciemne Niebo - Polska. VII OKZS posiada w tegorocznej odsłonie bardzo rozbudowany harmonogram wydarzeń, składający się nie tylko z licznych wystąpień naukowców, badaczy i popularyzatorów redukcji zanieczyszczenia sztucznym światłem, ale i szereg działań towarzyszących z tytułu odbywającego w tym samym czasie, Światowego Kongresu Kopernikańskiego.
XI Festiwal Ciemnego Nieba - dziękujemy za liczne przybycie i wspólnie spędzone chwile pod gwiaździstym niebem!
UWAGA! Nadal posiadamy jeszcze wolne teleskopy w ramach programu "De revolutionibus". Szczegóły i zasady można znaleźć na stronie: Pierwszy teleskop? Nie kupuj - weź od nas!
Pogodnego nieba i zapraszamy do śledzenia naszych social mediów. Kolejne aktywności już wkrótce!