Obszar CN-007: Ostrowik (częściowo).
Lokalizacja: teren Obserwatorium Astronomicznego UW oraz strefa buforowa wokół na terenie miejscowości Ostrowik, gmina Celestynów.
Typ i rodzaj: inne miejsca ochrony ciemnego nieba.
Działania podjęli: pracownicy Obserwatorium Astronomicznego Uniwersytetu Warszawskiego, Gmina Celestynów, GDDKiA, Stowarzyszenie POLARIS-OPP i inni. Aktualnie koordynująca: Monika Sitek.
Aktualny status obszaru: czynna ochrona.
Świadomie wdrożona ochrona ciemnego nieba:
Już w latach '40 i '50-tych XX w. Obserwatorium Astronomiczne UW w porozumieniu z JST (późn. Gminą Celestynów) wspólnie konsultowały wszelkie inwestycje pod względem potencjalnego wpływu na jakość ciemnego nieba w otoczeniu placówki naukowo-badawczej. Wydzielono strefę buforową, w myśl której zdecydowano się ograniczyć źródła sztucznego światła w inwestycjach publicznych, jak i redukowano do minimum negatywne skutki oddziaływania inwestycji przewidzianych w PZP w przedmiotowym zakresie. W 2014 roku pracownicy OA UW zwrócili się z prośbą do Programu Ciemne Niebo o pomoc w konsultacjach nad budową S17 i węzła Ostrów, mającego przebiegać nieopodal Obserwatorium. Po interwencjach pisemnych i uzgodnieniach z Dyrekcją Dróg Krajowych i Autostrad, udało się skutecznie zredukować oświetlenie planowane na tym odcinku, m.in. poprzez zmniejszenie ilości źródeł światła, utrzymanie temperatury barwowej czy propozycjach obniżenia słupów wraz ze zmniejszeniem natężenia na węźle (zastosowano także rozwiązanie w postaci stałego wyłączenia części opraw drogowych na węźle). Od 2022 roku rozpoczęto nowe prace nad strategią rozwoju Gminy Celestynów, w której prowadzone są zabiegi o wpis dot. stałej ochrony ciemnego nieba w sołectwie Ostrowik. Obserwatorium czynnie uczestniczy w rozwoju lokalnym poprzez inicjowanie ścieżek przyrodniczych, prowadzi regularne zajęcia dla społeczności, organizuje pokazy i szkoli studentów.
Dokumenty powołujące / ustanawiające ochronę ciemnego nieba:
Konsultacje wzajemne JST-OA UW - dokument / umowa wewnętrzna.
Decyzja GDDKiA ws. sposobów oświetlenia węzła Ostrów na S17.
Prace nad strategią rozwoju Gminy Celestynów z elementami ochrony ciemnego nieba.
Czytaj więcej o ochronie ciemnego nieba w tym miejscu:
Działalność Obserwatorium Astronomicznego w Ostrowiku.
Pismo OA UW do GDDKiA ws. oświetlenia S17 na węźle Ostrów.
Meeting z teleskopami 86 - prezentacja i debata o ochronie nieba wokół Obserwatorium UW w Ostrowiku.
Obraz na żywo i pomiary ciemnego nieba ze stacji ALPS-OST.
Artykuł w lokalnej prasie nt. konieczności ochrony ciemnego nieba (s. 22).